Αθήνα, 23 Οκτωβρίου 2019

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Θέμα: «Παρατηρήσεις του ΣΥΔ επί του Σχεδίου Νόμου Περί Διεθνούς προστασίας».

Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (Σ.Υ.Δ.) μη κυβερνητική οργάνωση εθελοντικού χαρακτήρα για την προαγωγή των δικαιωμάτων και ελευθεριών των τρανς, φυλοδιαφορετικώνκαι ίντερσεξανθρώπων, με το παρόν καταθέτει τις παρατηρήσεις – προτάσεις του επί του Σχεδίου Νόμου Περί Διεθνούς Προστασίας[1].

 

Μία πρώτη παρατήρησή μας, αφορά τον χρόνο διαβούλευσης που ορίστηκε στις μόλις πέντε ημέρες. Τούτο δεν μπορεί να νοηθεί υπό κανένα τρόπο ως καλή νομοθέτηση. Τουναντίον αποτελεί μία απαράδεκτη πρακτική, ιδίως όταν αφορά ένα τόσο σημαντικό σχέδιο νόμου, 122 άρθρων, που αφορά θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και απασχολεί έντονα την Ελληνική κοινωνία και γεννά εύλογα ερωτήματα ιδίως όταν κατατίθεται δίχως ουσιαστική συζήτηση με τη κοινωνία των πολιτών εσπευσμένα στο Κοινοβούλιο[2].

Μία, εξίσου σημαντική παρατήρηση, που μπορεί να μην αφορά το νομοσχέδιο αυτό καθ’ αυτό, ωστόσο συνδέεται με την αντίληψη που διέπονται διατάξεις του, είναι ότι ιδίως το τελευταίο χρονικό διάστημα πολιτικά στελέχη, βουλευτές, αλλά και υπουργοί, δημόσια δηλώνουν ότι «οι τελευταίες ροές αφορούν κυρίως μετανάστες και όχι πρόσφυγες», αιτιολογώντας την αναφορά με βάση τις χώρες καταγωγής (εάν αυτές βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση). Αυτές οι αναφορές αγνοούν στοιχειωδώς το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο, σύμφωνα με το οποίο το προσφυγικό στάτους προσδιορίζεται εξατομικευμένα με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, και όχι με βάση «λίστες» κρατών που με αυθαίρετο τρόπο μπορεί να θεωρηθεί από κάποιους ότι έχουν «υψηλό» ή «χαμηλό» προφίλ.

Ακολουθούν οι παρατηρήσεις μας επί του Σχεδίου Νόμου κατ’ άρθρον:

Άρθρο 10, παρ. 1, σημείο δ: Αρχικά, θεωρούμε θετικό που ενσωματώνεται η διάταξη της κοινοτικής οδηγίας που αφορά τις ιδιαίτερες κοινωνικές ομάδες, και εκεί συμπεριλαμβάνονται στο ii) ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου στους λόγους δίωξης, όπως άλλωστε συνέβαινε και σε προηγούμενες κοινοτικές οδηγίες. Πρέπει όμως οπωσδήποτε να προστεθούν και τα χαρακτηριστικά φύλου (ίντερσεξ άτομα), για λόγους νομοτεχνικούς, καθώς τα χαρακτηριστικά φύλου συμπεριλαμβάνονται σε όλες τις σχετικές ελληνικές νομοθεσίες προστασίας δικαιωμάτων[3]. Συνεπώς για λόγους καλής νομοθέτησης, νομοτεχνικούς λόγους, είναι απαραίτητο, ώστε να έχουμε συμβατές νομοθεσίες, να προστεθούν μετά την ταυτότητα φύλου και τα χαρακτηριστικά φύλου.

Επιπλέον, επίσης για νομοτεχνικούς λόγους, πέραν του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου, πρέπει να προστεθούν και τα νομιζόμενα χαρακτηριστικά σε συνάφεια με την παρ. 2στ) του ν. 4443/2016 (διάκριση για λόγους νομιζομένων χαρακτηριστικών), και ιδίως της νομολογίας του Διοικητικού Εφετείο Πειραιά (401/2019) που σε σχετική περίπτωση ακύρωσε την απόφαση της Ανεξάρτητης Επιτροπής Προσφυγών να μην χορηγήσει άσυλο σε υπήκοο Γκάνας, καθώς σύμφωνα με την απόφαση του ΔΕΠ, η Επιτροπή μη νόμιμα δεν εξέτασε τον ισχυρισμό του αιτούντος, σύμφωνα με τον οποίον, αν και ετεροφυλόφιλος, ο αιτών έχει βάσιμο φόβο δίωξης στην χώρα καταγωγής του, λόγω του αποδιδόμενου σε αυτόν σεξουαλικού προσανατολισμού.

Τέλος, δόκιμο, θεωρούμε να προστεθεί διάταξη συμμόρφωσης με την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) 2ας Δεκεμβρίου 2014 (Staatssecretaris van Veiligheiden Justitie – συνεκδικασθείσες υποθέσεις C‑148/13 έως C‑150/13), όπου το τμήμα Μείζονος Σύνθεσης του ΔΕΕ, αναφέρει[4]: «69. Παρά ταύτα, λαμβανομένου υπόψη του ευαίσθητου χαρακτήρα των ζητημάτων που αφορούν την προσωπική σφαίρα ενός προσώπου και, ειδικότερα, τη σεξουαλικότητά του, δεν μπορεί να κριθεί αναξιόπιστη η δήλωση του προσώπου αυτού σχετικά με τον σεξουαλικό προσανατολισμό του αποκλειστικά και μόνο λόγω του γεγονότος ότι, εξαιτίας της διστακτικότητάς του να αποκαλύψει προσωπικές πτυχές της ζωής του, δεν δήλωσε εξαρχής την ομοφυλοφιλία του.». Γι’ αυτόν τον σκοπό προτείνουμε την πρόθεση διάταξης ως ακολούθως: «Δίωξη μπορεί να συνιστά και ο ακούσιος ή εκούσιος εξαναγκασμός απάρνησης ή απόκρυψης του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας ή των χαρακτηριστικών φύλου στην χώρα προέλευσης».

Συνολικά προτείνουμε την αναδιατύπωση του σημείου δiii της παρ. 1 του Άρθρου 10 ως ακολούθως:

«ii) η ομάδα έχει ιδιαίτερη ταυτότητα στην οικεία χώρα, διότι γίνεται αντιληπτή ως διαφορετική ομάδα από τον περιβάλλοντα κοινωνικό χώρο. Ανάλογα με της συνθήκες που επικρατούν στη χώρα καταγωγής μία ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα μπορεί να περιλαμβάνει ομάδα που βασίζεται στο κοινό χαρακτηριστικό του φύλου, της ηλικίας, της αναπηρίας ή της κατάστασης υγείας ή του σεξουαλικού προσανατολισμού. Κατά τον καθορισμό της συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα ή τον προσδιορισμό χαρακτηριστικού της ομάδας λαμβάνονται ιδιαιτέρως υπόψη πτυχές συνδεόμενες με το φύλο, συμπεριλαμβανομένης της ταυτότητας ή των χαρακτηριστικών φύλου. Στις διαστάσεις του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας ή των χαρακτηριστικών φύλου, συμπεριλαμβάνονται οι λόγοι δίωξης για λόγους νομιζομένων χαρακτηριστικών. Δίωξη μπορεί να συνιστά και ο ακούσιος ή εκούσιος εξαναγκασμός άρνησης ή απόκρυψης του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας ή των χαρακτηριστικών φύλου στην χώρα προέλευσης.»

Άρθρο 20, παρ. 3, στο σημείο με την ευαλωτότητα. Εδώ θα πρέπει κατ’ αρχήν να σημειώσουμε ότι η συμπερίληψη της διαταραχής μετατραυματικού στρες στην ομάδα ευάλωτοτήτων είναι ζωτικής σημασίας για την προτεραιοποίηση στις διαδικασίες που διέπουν την υποδοχή, την ταυτοποίηση, την ιατρική καταγραφή και ψυχοκοινωνική αξιολόγηση και την εξέταση των αιτήσεων διεθνούς προστασίας. Επιπλέον, σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Μαρτίου του 2016, στο σημείο 12, καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ειδικές διαδικασίες για ευάλωτα πρόσωπα, τόσο στις διαδικασίες ασύλου, όσο και στην υποδοχή κλπ, που ανάμεσά τους αναφέρει και τα LGBTI πρόσωπα. Μάλιστα αναφέρει[5]: «12. υπογραμμίζει ότι, ακόμα και σε χώρες που θεωρούνται ασφαλείς, οι γυναίκες ενδέχεται να υποστούν δίωξη λόγω φύλου, ενώ τα LGBTQI άτομα ενδέχεται επίσης να υποστούν κακομεταχείριση, με αποτέλεσμα να έχουν νόμιμη αξίωση για προστασία· προτρέπει όλα τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν τα επιζήμια στερεότυπα που συνδέονται με τη συμπεριφορά και τα χαρακτηριστικά των γυναικών LGBTQI, και να εφαρμόσουν πλήρως τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, σε συνάρτηση με τις αιτήσεις τους για χορήγηση ασύλου· τονίζει την ανάγκη δημιουργίας εγκαταστάσεων που θα λαμβάνουν υπόψη τα άτομα LGBTQI σε όλα τα κράτη μέλη· υπογραμμίζει ότι η βία κατά LGBQI ατόμων είναι συνηθισμένο φαινόμενο σε εγκαταστάσεις υποδοχής·».

Με αυτό, λοιπόν, το δεδομένο, θεωρούμε σωστή την αξίωση, να συμπεριληφθούν στα κριτήρια ευαλωτότητας και πρόσωπα για λόγους σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου. Ιδίως για πρόσφυγες για λόγους ταυτότητας φύλου, έχουν καταγραφεί πολλές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων (συνθήκες κράτησης / σημεία υποδοχής και στέγαση κλπ που έχουν καταγραφεί περιστατικά ακραίας βίας, έως και βιασμών). Επομένως θεωρούμε θεμιτή και απαραίτητη σε όλα τα Άρθρα του ΣχΝ που αναφέρονται σε ευαλωτότητα να συμπεριλαμβάνονται για τους παραπάνω λόγους, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η ταυτότητα και τα χαρακτηριστικά φύλου. Σημειώνουμε ότι το αυτό ισχύει πλην του Άρθρου 20 και στα Άρθρα 39, 58 (αντίστοιχα άρθρα περί ευλωτότητας).

Άρθρο 23 (διατήρηση της οικογενειακής ενότητας): δεν συμπεριλαμβάνει την παρ. 5 της κοινοτικής οδηγίας που ενσωματώνει (2011/95/ΕΕ) και αναφέρεται στην εφαρμογή και σε άλλους στενούς συγγενείς ως τμήμα της οικογένειας.

Άρθρο 33 (πρόσβαση σε κατάλυμα). Η σχετική οδηγία 2011/95 αναφέρεται πέραν των ίσων ευκαιριών, και σε μέτρα πρόληψης των διακρίσεων. Πρέπει να συμπεριληφθεί. Το Άρθρο 33 που ενσωματώνει το άρθρο αυτό της οδηγίας, δεν το αναφέρει. Είναι απαραίτητο να ενσωματωθεί σωστά, όπως λέει η Οδηγία. Ομοίως και στο 34. Επιπλέον, για την πρόσβαση σε κατάλυμα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και η ευαλωτότητα των αιτούντων προσώπων για λόγους χαρακτηριστικών, όπως το φύλο, η ηλικία, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η ταυτότητα και τα χαρακτηριστικά φύλου, καθώς πρόσωπα που ανήκουν σε αυτές τις κατηγορίες ενδέχεται να έχουν ανάγκη ξεχωριστού ή προστατευμένου καταλύματος καθώς όπως προαναφέρθηκε σε προηγούμενο σημείο (ευαλωτότητα) για πρόσωπα που ανήκουν σε αυτές τις κατηγορίες έχουν καταγραφεί περιστατικά ακραία βίας, ακόμη και βιασμού.

Άρθρο 39, πέραν της ευαλωτότητας στην παρ. 5 που ήδη επισημάναμε, στην παράγραφο 6γ, εκεί έχουμε την πρώτη αναφορά στις ταχύρρυθμες διαδικασίες. Εδώ είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του ΣχΝ. 15 ημέρες είναι πάρα, μα πάρα πολύ λίγες. Δεν μπορεί να ολοκληρωθεί διαδικασία τόσο γρήγορα. Θεωρούμε ότι είναι και πρακτικά αδύνατον –ιδιαίτερα από την πείρα μας που έχουμε στηρίξει πολλές υποθέσεις. Επιπλέον, είναι απαραίτητο να προσδιοριστούν τα κριτήρια βάσει των οποίων δύναται να θεωρηθεί ότι «είναι πιθανόν ότι ο αιτών έχει καταστρέψει ή πετάξει κακόπιστα έγγραφο ταυτότητας ή ταξιδιωτικό έγγραφο που θα βοηθούσε στον προσδιορισμό τους ταυτότητας ή τους ιθαγένειάς του», ή «ο αιτών έχει υποβάλει την αίτηση μόνο για να καθυστερήσει ή να εμποδίσει την εκτέλεση προγενέστερης ή επικείμενης απόφασης απέλασης ή με άλλο τρόπο απομάκρυνσής του». Οι διατυπώσεις αυτές επιτρέπουν αυθαίρετες κρίσεις και πρέπει είτε να αφαιρεθούν ή να διευκρινιστούν τα κριτήρια. Τούτο επαναλαμβάνεται και σε άλλα άρθρα.

Άρθρο 46 (κράτηση των αιτούντων). Οι προβλέψεις αυτής της παραγράφου είναι σωρευτικά εξόχως προβληματικές καθώς δεν ανταποκρίνονται τόσο στο γράμμα και την ουσία της κοινοτικής και διεθνούς νομοθεσίας και νομολογίας που με απόλυτη σαφήνεια αναφέρουν ότι το μέτρο κράτησης πρέπει να έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια. Αντίθετα, υπάρχει η πρόβλεψη να μην συνυπολογίζονται στην διάρκεια της κράτησης τα άλλα διαστήματα κράτησης που έχουν επιβληθεί στο πλαίσιο άλλων διαδικασιών (ν. 3386/2005 κ’ ν. 3907/2011), είναι εξαιρετικά προβληματική, καθώς θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της διάρκειας κράτησης και πέραν του 18μηνου, έως και 36 μήνες (σωρευτικά 18 ως αιτούντος και 18 ενόψει απομάκρυνσης). Ακόμη, εμπλέκονται διαφορετικές ρυθμίσεις που είναι αντίθετες στη νομολογία του ΔΕΕ και παραβιάζουν τα Άρθρα 26 και 31 της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 σε συνδυασμό με τα άρθρα 9 και 12 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα.

Άρθρο 47 (συνθήκες κράτησης). Αφενός μεν είναι ασαφής η διατύπωση του 6 που αναφέρει:«σε γλώσσα που ευλόγως εικάζεται ότι κατανοούν» (δεν πρέπει να εικάζεται αλλά να είναι απολύτως σαφές ότι κατανοούν), αφετέρου το αντίστοιχο Άρθρο της Οδηγίας, αναφέρεται ρητά σε δυνατότητα ενημέρωσης και επαφής με εκπροσώπους μη κυβερνητικών οργανώσεων. Όλα τα ευρωπαϊκά κείμενα, επίσης, αναφέρουν ότι οι αιτούντες πρέπει να έχουν αυτές τις δυνατότητες. Στο 47 όμως δεν αναφέρεται ρητά. Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλα Άρθρα, πχ στο 56, στο Άρθρο 63 – στοιχείο κγ.

Άρθρο 48, παρ. 4. Δεν λαμβάνεται υπόψη στις συνθήκες κράτησης, πέραν της διάστασης του φύλου, η ταυτότητα ή και τα χαρακτηριστικά φύλου. Όπως έχουμε ήδη επισημάνει, δεν μπορεί να είναι αποδεκτό το μέτρο της κράτησης διεμφυλικών προσώπων με πρόσωπα του ιδίου καταγεγραμμένου φύλου (πχ μία διεμφυλική γυναίκα που δεν έχουν μεταβληθεί τα στοιχεία της με έναν άντρα) καθώς υπάρχουν καταγεγραμμένα περιστατικά έμφυλης βίας ή και βιασμών σε αυτές τις περιπτώσεις[6]. Υπάρχει άμεσος κίνδυνος.

Άρθρο 50 (ιατρικές εξετάσεις). Στον ιατρικό έλεγχο αναφέρει στην παρ. 2 τον σεβασμό με βάση το φύλο, ομοίως, πρέπει να γίνεται και με βάση την ταυτότητα ή τα χαρακτηριστικά φύλου, καθώς τα διεμφυλικά / τρανς άτομα αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες ανάγκες. Επί παραδείγματι, υπάρχουν ιατρικά θέματα, όπως πχ η απότομη διακοπή ορμονοληψίας σε τρανς άτομα που βρίσκονται υπό αυτήν την αγωγή όπως έχουν καταγράψει ιατρικές μελέτες, που ενδέχεται να δημιουργήσουν ενισχυμένο κίνδυνο οστεοπόρωσης και άλλα προβλήματα υγείας. Είναι αναγκαίο να υπάρχει πρόβλεψη και για τη ταυτότητα κ’ τα χαρακτηριστικά φύλου.

Άρθρο 53 (πρόσβαση στην απασχόληση). Η διάταξη αυτή περιορίζει την πρόσβαση των αιτούντων άσυλο, επιτρέποντας τη πρόσβασή τους σε αυτήν μόνο μετά την πάροδο 6 μηνών από την κατάθεση της αίτησης διεθνούς προστασίας, με αποτέλεσμα κατά το διάστημα αυτό το αιτών πρόσωπο να παραμένει απολύτως εξαρτημένο και στον αέρα και πρέπει να συντομευθεί. Ιδίως όταν, όπως είναι γνωστό, η παρεμπόδιση στη νόμιμη απασχόληση, οδηγεί αναπόδραστα στην αδήλωτη εργασία.

Άρθρο 56, 2γ, στέγαση / υποδομές, εκτός του φύλου, θεωρούμε απαραίτητο να προστεθεί η ταυτότητα και τα χαρακτηριστικά φύλου, σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που προαναφέρθη, ώστε να ικανοποιείται η συνθήκη της πρόσβασης σύμφωνα με τη ταυτότητα φύλου και όχι το καταγεγραμμένο βιολογικό φύλο.

Άρθρο 69, παρ. 6, εγγυήσεις για τους αιτούντες, στη διάσταση του φύλου, όπως σημειώσαμε και προηγουμένως πρέπει πάντα να συμπεριλαμβάνεται και η διάσταση της ταυτότητας και των χαρακτηριστικών φύλου ρητά.

Άρθρο 70, παρ. 2. Στο σημείο αυτό γίνεται αναφορά για συγκεκριμένες χώρες καταγωγής που μειώνεται η διάρκεια του δελτίου, όπως λέει «λαμβανομένης υπόψη της αναμενόμενης διάρκειας έκδοσης απόφασης σε Α’ βαθμό και εφόσον από τα επίσημα στατιστικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκύπτει ότι το ποσοστό χορήγησης διεθνούς προστασίας σε αιτούντες από τη συγκεκριμένη χώρα, κατά τα δύο προηγούμενα τρίμηνα, είναι χαμηλότερο του τριάντα πέντε (35%)». Αυτό αντιβαίνει ευθέως στο κοινοτικό δίκαιο. Αυτό είναι εντελώς αυθαίρετο να μιλάμε για συγκεκριμένες χώρες και για ποσοστά.

Άρθρο 77, προσωπική συνέντευξη. Σύμφωνα με τη διάταξη αυτήν, η προσωπική συνέντευξη για το παραδεκτό της αίτησης διεθνούς προστασίας αιτούντος μπορεί να διενεργείται και από προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας ή των Ενόπλων Δυνάμεων. Σημειώνουμε ότι το σημείο αυτό δεν αναφερόταν στο υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου, προστέθηκε στο κατατεθέν στο Κοινοβούλιο. Θεωρούμε απαράδεκτο να διενεργούνται συνεντεύξεις αιτούντων από προσωπικό της ΕΛΑΣ ή των Ενόπλων Δυνάμεων. Η διάταξη αυτή πρέπει να αφαιρεθεί άμεσα.

Άρθρο 78, σωματική έρευνα. Ομοίως, όπως αναφέραμε σε άλλες διατάξεις, πλην της διάστασης του φύλου, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και η διάσταση της ταυτότητας και των χαρακτηριστικών φύλου.

Άρθρο 79, παρ. 4, τροποποίηση στοιχείων. Εδώ πρέπει να έχουμε υπόψη μας σχετική νομολογία του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης[7], που την επιβεβαίωσε πιο πρόσφατα και της Μυτιλήνης[8] σχετικά με την μεταβολή στοιχείων διεμφυλικής πρόσφυγα. Απ’ την άλλη μεριά, η Απόφαση 2048/2015 του Συμβουλίου της Ευρώπης, αναφέρει με σαφήνεια ότι οι διαδικασίες τροποποίησης φύλου και κυρίου ονόματος πρέπει να γίνονται με ταχείες διαδικασίες. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο θεωρούμε απαραίτητο να προστεθεί στο σημείο αυτό, η τροποποίηση στοιχείων και ως προς το φύλο.

Άρθρο 83, παρ. 7, εδώ έχουμε την αναφορά που παραπέμπουν και άλλα άρθρα στις ταχύρρυθμες διαδικασίες των 15 ημερών. Θεωρούμε εξαιρετικά μικρό το χρονικό διάστημα και πρακτικά ανεφάρμοστο.

Άρθρο 86 και 87. Στα άρθρα αυτά υπάρχουν αναφορές που πάλι παραπέμπονται από άλλα άρθρα, για ασφαλείς χώρες και ασφαλείς τρίτες χώρες. Επισημαίνουμε τον μεγάλο κίνδυνο από τον αυθαίρετο καθορισμό χωρών ως ασφαλείς, καθώς το σύνολο των χωρών της Ε.Ε. έχουν απέχει από τέτοιους χαρακτηρισμούς, πλην της Ουγγαρίας που ελέγχεται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για το θέμα αυτό. Πέρα αυτού, επί παραδείγματι υπάρχουν χώρες που μπορεί γενικά να θεωρούνται ασφαλείς, όμως σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Αμνηστίας, υπάρχουν 72 χώρες των Ηνωμένων Εθνών (και άλλες 4 που εξετάζονται) που με τον Α’ ή Β’ τρόπο ποινικοποιούντον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου. Εδώ υπάρχει μεγάλος κίνδυνος αυθαίρετων κρίσεων. Για εμάς αυτές οι αναφορές είναι πάρα πολύ προβληματικές και δεδομένου του γεγονότος, ότι σε αυτά τα 2 άρθρα παραπέμπουν άλλα άρθρα για ταχύρρυθμες διαδικασίες, θα έχουμε μεγάλο, μέγιστο πρόβλημα.

Άρθρο 105, καταργείται η αναπομπή στον 1ο βαθμό. Αυτό ήταν ένα χρήσιμο μέτρο. Η διαδικασία αυτή ήταν κατ’ εξαίρεσιν σε περιπτώσεις που υπήρχαν πολύ κραυγαλέα λάθη στην απόφαση.

Άρθρο 111, οι προθεσμίες έκδοσης αποφάσεων γίνονται ασφυκτικές και τούτο είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει πρακτικά προβλήματα.

Άρθρο 116, παρ. 7 στα α,β, και γ. Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, η σύνθεση των Ανεξάρτητων Επιτροπών θα είναι αποκλειστικά από δικαστικούς λειτουργούς . Συγκεκριμένα, η διάταξη της παρ. 3 τροποποιεί τη σύνθεση και προβλέπει ότι αυτές αποτελούνται από τρεις δικαστικούς λειτουργούς. Τούτο είναι εμφανώς αντισυνταγματικό, καθώς κάνει ένα διοικητικό όργανο αμιγώς δικαστικό, και παραβιάζει το Άρθρο 8 του Συντάγματος (απαγόρευση δικαστικών επιτροπών)σε συνδυασμό με το Άρθρο 26, παρ. 3 (η δικαστική λειτουργία ασκείται απ’ τα δικαστήρια). Ακόμη, αναφορικά με την προβλεπόμενη μονομελή σύνθεση των Ανεξάρτητων Επιτροπών Προσφυγών, το ΣτΕ έχει ήδη κρίνει ότι αυτή δεν είναι συνταγματικά επιτρεπτή.[9] Αντίθετα η συμμετοχή εκπροσώπου της Ύπατης Αρμοστείας, τα μέλη της οποίας επιλέγονται μετά από εξετάσεις, έχουν όλα τα εχέγγυα επαρκούς γνώσης του προσφυγικού δικαίου και ανεξαρτησίας που διασφαλίζει τη διαδικασία.

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΌ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΙΕΜΦΥΛΙΚΩΝ

Συγγρού 79, 3ος όροφος, Αθήνα, 11745

Τηλ. 210.9210697

Ώρες γραφείου: Δευτέρα έως Παρασκευή

09.00-14.00 & 17.00-20.00

http://tgender.grhttp://www.transgender-association.gr/

contact@tgender.grtransgender.support.association@gmail.com

—-

[1] Διαβούλευση Σχέδιο Νόμου Περί Διεθνούς Προστασίας: http://www.opengov.gr/yptp/?p=2235.

[2] Σχέδιο Νόμου Περί Διεθνούς Προστασίας, όπως κατατέθηκε στο Ελληνικό Κοινοβούλιο:https://www.hellenicparliament.gr/Nomothetiko-Ergo/Anazitisi-Nomothetikou-Ergou?law_id=f288b988-4c33-45b4-8c18-aaed017712c5.

[3] Επί παραδείγματι: α) Άρθρο 82Α ΠΚ – έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά: https://www.lawspot.gr/nomikes-plirofories/nomothesia/n-4619-2019/arthro-82a-poinikos-kodikas-nomos-4619-2019-egklima-me, β) Ν. 4443/2016 – νομοθεσία για την ίση μεταχείριση: https://www.taxheaven.gr/laws/law/index/law/791, γ) Ν. 927/1979, Άρθρο 1, παρ. 1, όπως τροποποιήθηκε με το Άρθρο 7, παρ. 2 του Ν. 4491/2017: https://www.taxheaven.gr/laws/law/index/law/838.

[4]Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) 2ας Δεκεμβρίου 2014 (StaatssecretarisvanVeiligheidenJustitie – συνεκδικασθείσες υποθέσεις C‑148/13 έως C‑150/13): http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf;jsessionid=9ea7d2dc30d5c55d6c2ae2cc45c88176b35753efdad8.e34KaxiLc3qMb40Rch0SaxyKbxz0?doclang=EL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=DOC&docid=169966&occ=first&dir=&cid=237895.

[5]Έκθεση του Ε.Κ. σχετικά με την κατάσταση των γυναικών προσφύγων και των αιτουσών άσυλο στην ΕΕ: http://www.europarl.europa.eu/doceo/document/A-8-2016-0024_EL.html.

[6] Καταγεγραμμένο περιστατικό παρενόχλησης και απόπειρας βιασμού διεμφυλικής γυναίκας σε συνθήκες κράτησης:https://www.vice.com/gr/article/wnqjjz/odyssey-trans-gynaika-prosfygas-cairo-axarnon

[7] Εξαιρετικά σημαντική νομολογία: Μεταβολή καταχώρισης του φύλου σε τρανς πρόσφυγες: https://transgendersupportassociation.wordpress.com/2018/06/26/%CE%B4%CE%B5%CE%BB%CF%84%CE%B9%CE%BF-%CF%84%CF%85%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CE%BE%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%BD/.

[8] Μεταβολή κυρίου ονόματος, καταχώρισης φύλου και διασταλτική ερμηνεία προσαρμογής επωνύμου τρανςπρόσφυγος: https://transgendersupportassociation.wordpress.com/2019/02/19/%ce%b4%ce%b5%ce%bb%cf%84%ce%b9%ce%bf-%cf%84%cf%85%cf%80%ce%bf%cf%85-hias-%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%ac%ce%b4%ce%b1%cf%82-%cf%83%cf%85%ce%b4-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b2%ce%bf%ce%bb%ce%ae-%ce%ba/

[9]Σύμφωνα με απόφαση του ΣτΕ: «δεν επιτρέπεται η ανάθεση σε δικαστικό λειτουργό διοικητικών καθηκόντων μονομελούς οργάνου, ανεξαρτήτως του αν το όργανο αυτό έχει ή όχι χαρακτήρα πειθαρχικό, ελεγκτικό ή δικαιοδοτικό χαρακτήρα. Και τούτο διότι στην περίπτωση του μονομελούς οργάνου η ευθύνη προσωποποιείται σε μέγιστο βαθμό, με συνέπεια να υφίσταται κίνδυνος αμφισβητήσεως του κύρους του δικαστικού λειτουργού επί προσβολής ενώπιον δικαστηρίου των αποφάσεων του ως ασκούντος καθήκοντα μονομελούς διοικητικού οργάνου». https://www.euro2day.gr/news/highlights/article/1550417/mploko-ste-sta-pd-kontonh-gia-thn-anathesh-kathhko.html