Αθήνα, 2 Ιουλίου 2013

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ – ΚΟΙΝΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Θέμα: «Ανησυχητική για το Κράτος Δικαίου η Απάντηση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη σε τρεις ερωτήσεις δέκα βουλευτών για τις αυθαίρετες προσαγωγές τρανς ατόμων και την παράνομη κράτηση της δικηγόρου τους».

Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (Σ.Υ.Δ.) και η Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα – «Πλειάδες», με το παρόν δελτίο τύπου, ενημερώνουν για την απάντηση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, κυρίου Δένδια, σε τρεις ερωτήσεις βουλευτών για τις αυθαίρετες προσαγωγές τρανς ατόμων και την παράνομη κράτηση της δικηγόρου Ηλέκτρας – Λήδας Κούτρα, και εκφράζουν την ιδιαίτερη ανησυχία τους για την παραγνώριση της σοβαρότητας των καταγγελλομένων, την μη πλήρωση των προϋποθέσεων ανεξάρτητης και αμερόληπτης έρευνάς περιστατικών αστυνομικής αυθαιρεσίας και την πλήρη έλλειψη διερεύνησής τους, ως προς το σκέλος των αναφερόμενων ως «προσαγωγών» τρανς ατόμων στην περιοχή της Θεσσαλονίκης.

Συγκεκριμένα, πέραν της έντονης κινητοποίησης σε Εθνικό, Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο (ΣΗΜ.1*) κατατέθηκαν οι ερωτήσεις: 11381/4-6-2013 από την βουλευτή κυρία Γιαννακάκη (http://www.hellenicparliament.gr/Koinovouleftikos-Elenchos/Mesa-Koinovouleutikou-Elegxou?pcm_id=8c07f159-7241-40e0-a4f6-14d8edfb038b), 11551/6-6-2013 από τους βουλευτές Λ. Αμανατίδου, Ι. Γαϊτάνη, Π. Δριτσέλη, Χ. Καραγιαννίδη, Β. Κατριβάνου, Τ. Κουράκη, Α. Σταμπουλή, Δ. Τσουκαλά, Δ. Χαραλαμπίδου (http://www.hellenicparliament.gr/Koinovouleftikos-Elenchos/Mesa-Koinovouleutikou-Elegxou?pcm_id=1033caa6-7f0a-462f-919b-5e667f9a4071), και 11530/6-6-2013 από τη βουλευτή κυρία Γιαννακάκη (http://www.hellenicparliament.gr/Koinovouleftikos-Elenchos/Mesa-Koinovouleutikou-Elegxou?pcm_id=0c8e36f5-94a5-43a1-9eed-884c6fbe43b7).

Ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη κύριος Δένδιας απάντησε συνολικά στις τρεις αυτές ερωτήσεις· την πλήρη απάντηση μπορείτε να διαβάσετε εδώ: http://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/67715b2c-ec81-4f0c-ad6a-476a34d732bd/8126234.pdf.

Επί της απάντησης επισημαίνουμε τα ακόλουθα:

• Διατυπώνουμε την έντονη ανησυχία μας για την παραδοχή περί «στοχευμένων αστυνομικών δράσεων» του «Ειδικού Επιχειρησιακού Σχεδίου Δράσης» της Γ.Α.Δ.Θ., που, όπως προκύπτει από την απάντηση του κ. Υπουργού, στοχεύει στην «αποτελεσματική αντιμετώπιση, μεταξύ άλλων, της πορνείας και της εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής ευάλωτων κοινωνικά – οικονομικά ατόμων, προς ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας των πολιτών και βελτίωση της γενικότερης εικόνας των προρρηθέντων περιοχών» και με κάποιον μη εύληπτο τρόπο αναφέρεται να σχετίζεται με τη συστηματική παράνομη στέρηση της ελευθερίας τρανς ατόμων, που έφθασε, από πλευράς θρασύτητας και απαξίωσης των θεσμών, στην παράνομη στέρηση της ελευθερίας κινήσεως της δικηγόρου τους κ. Ηλέκτρας Κούτρα. Ζητούμε να πληροφορηθούμε, τόσο εμείς, όσο και η κοινωνία, το ακριβές περιεχόμενο των εν θέματι «στοχευμένων αστυνομικών επιχειρήσεων» και τον τρόπο με τον οποίο το Υπουργείο σκοπεύει με αυτές να «βελτιώσει την εικόνα των περιοχών» της Θεσσαλονίκης, όπου αυτές λαμβάνουν χώρα. Αναρωτιόμαστε αν κατά την αντίληψη των Αρχών η κυκλοφορία τρανς ατόμων «υποβαθμίζει την εικόνα» κάποιων περιοχών, αλλά και με ποιόν τρόπο θεωρεί ο κ. Υπουργός ότι μπορεί να «θεραπεύσει αισθητικά το τοπίο» η συστηματική προσαγωγή, θέση σε παράνομη κράτηση και ο εκφοβισμός των τρανς ατόμων. Σε κάθε περίπτωση, καθίσταται σαφής από την απάντηση του κ. Υπουργού η –αν μη τι άλλο, λανθασμένη!- στερεοτυπική παραδοχή πως όλοι και όλες οι τρανσέξουαλ συμπολίτες και συμπολίτισσές μας ασκούν σεξουαλική εργασία, αλλά και ότι η σύμπτωση συγκεκριμένων γεωγραφικών σημείων με την ιδιότητα ενός προσώπου ως διεμφυλικού σηματοδοτεί το δικαίωμα των αστυνομικών οργάνων να το οδηγούν στο τμήμα, να του στερούν την ελευθερία του και να προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπειά του.
• Ενώ οι καταγγελίες αναφέρονται σε αναίτιες προσαγωγές τρανς γυναικών, δεν γίνεται καθόλου λόγος επ’ αυτού. Αντ’ αυτού, γίνεται αναφορά περί «διαφορετικού γενετήσιου προσανατολισμού». Ο σεξουαλικός (όχι γενετήσιος, όπως λανθασμένα αναφέρεται) προσανατολισμός δεν είναι «ιδιαίτερος», είναι απλά σεξουαλικός προσανατολισμός – αυτό από μόνο του αποτελεί διάκριση, και φανερώνει την ανεπίτρεπτη άγνοια του αρμόδιου Υπουργείου για τις ίδιες τις έννοιες που επικαλείται. Δεύτερον, δεν είναι ο σεξουαλικός προσανατολισμός, που αφορά τα τρανς άτομα, αλλά η ταυτότητα φύλου. Παρότι το Υπουργείο επαίρεται στο απαντητικό του έγγραφο ότι διαθέτει στελέχη επαρκώς εκπαιδευμένα στα ανθρώπινα δικαιώματα, από την ίδια του την απάντηση αποδεικνύεται για μία ακόμη φορά η έκδηλη άγνοια των υπηρεσιών του επί των σχετικών θεμάτων. Πριν εντρυφήσει σε πολυπλοκότερες εκφάνσεις της δικαιωματικής προστασίας, οφείλει το αρμόδιο Υπουργείο τουλάχιστον να κατανοήσει στοιχειωδώς τους ορισμούς των εννοιών, κάτι που κατά διεθνή επιστημονική παραδοχή αποτελεί το «πρώτο βήμα» για την εισαγωγή σε οποιοδήποτε γνωστικό πεδίο.

• Αναφέρεται ακόμη ότι έχει σχηματιστεί δικογραφία και διενεργείται Ένορκη Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ) σε βάρος αστυνομικού. Πλην όμως, όπως προκύπτει από την απάντηση, αυτά αφορούν μόνο το γεγονός που συνέβη τις πρώτες ώρες της 5/6/13, σε σχέση με την παράνομη κράτηση της δικηγόρου Ηλέκτρας Κούτρα, και όχι τις αυθαίρετες «προσαγωγές» (με πολύωρο κάθε φορά κλείδωμα στο κρατητήριο του ΑΤ) τρανς ατόμων. Δεύτερον, η έγκληση της δικηγόρου Η. Κούτρα, δεν αφορά μόνο έναν αστυνομικό (αυτόν που την κλείδωσε στο κρατητήριο παρανόμως), αλλά όλους τους παριστάμενους αστυνομικούς που συνέδραμαν ψυχικά τον δράστη και που, κατά παράβαση της νομοθεσίας, δεν έπραξαν τα νόμιμα, ως όφειλαν.

Είναι πλέον κοινός τόπος η διεθνής κριτική στη χώρα μας για την έλλειψη ανεξαρτησίας των υπηρεσιών που επιλαμβάνονται στην πράξη τη διερεύνηση των καταγγελλομένων πράξεων και παραλείψεων αστυνομικών, αφού υπάγονται στο Υπουργείο προστασίας του Πολίτη, όπως και τα καταγγελλόμενα αστυνομικά όργανα. Διατυπώνουμε, λοιπόν, την ευχή να λειτουργήσει η υπόθεση αυτή ως έναυσμα για τα δημοκρατικά αντανακλαστικά αυτής της χώρας και την θέσπιση νομοθεσίας που να σέβεται τα Ευρωπαϊκά standards, καθώς και τις επιταγές των Συμβάσεων που επικαλείται ο κ. Δένδιας στην απάντησή του, ιδίως όπως τα τελευταία έχουν σμιλευθεί νομολογιακά από το ΕΔΔΑ. Παραθέτουμε σχετικά την Γνωμοδότηση του Επιτρόπου του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, με τίτλο «Ανεξάρτητη και Αποτελεσματική Εξακρίβωση των Καταγγελιών Κατά της Αστυνομίας». (https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?Ref=CommDH(2009)4&Language=lanGreek&Ver=original&Site=COE&BackColorInternet=DBDCF2&BackColorIntranet=FDC864&BackColorLogged=FDC864).

Τονίζουμε σχετικά, ότι ένα σύστημα καταγγελιών κατά της αστυνομίας θα πρέπει να είναι κατανοητό, ανοιχτό και προσβάσιμο και να δείχνει θετική στάση και κατανόηση για ζητήματα φύλου, φυλής, εθνικότητας, θρησκείας, πεποίθησης, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου, αναπηρίας και ηλικίας. Θα πρέπει να είναι αποτελεσματικό και κατάλληλα εφοδιασμένο και να συμβάλλει στην ανάπτυξη μιας κουλτούρας φροντίδας στην παροχή των υπηρεσιών αστυνόμευσης.

Ένα ανεξάρτητο και αποτελεσματικό σύστημα καταγγελιών κατά της αστυνομίας είναι, πρώτα απ’ όλα, ένα στοιχείο ουσιώδους σημασίας για τη λειτουργία μιας δημοκρατικής και υπεύθυνης αστυνομικής υπηρεσίας.

– Σε σχέση ακόμη με την απάντηση του κυρίου Δένδια:

• Αναφέρεται ότι «υλοποιούνται προγράμματα εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης και επιμόρφωσης του προσωπικού στα θέματα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ρατσισμού και ξενοφοβίας». Σε αυτή την κατεύθυνση, θα μας ενδιέφερε να μάθουμε πότε και εάν έχουν υλοποιηθεί σχετικά προγράμματα που να σχετίζονται συγκεκριμένα με τον σεξουαλικό προσανατολισμό και κυρίως την ταυτότητα φύλου, καθώς επίσης σχετικά με την προστασία των υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως επιβεβαιώνεται στο άρθρο 19 του σχετικού δεσμευτικού κειμένου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

(http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_Data/docs/pressdata/EN/foraff/137584.pdf).

• Αναφέρεται ακόμη η Σύσταση Τμημάτων κατά της Ρατσιστικής Βίας, σύμφωνα με το Π.Δ. 132/2012. Πλην όμως, στο εν λόγω Προεδρικό Διάταγμα, δεν υπάρχει καμία αναφορά στο πεδίο προστασίας από τη ρατσιστική βία ο σεξουαλικός προσανατολισμός, ούτε η ταυτότητα φύλου. Απουσιάζουν επιδεικτικά, παρά τις επαναλαμβανόμενες παρεμβάσεις της Κοινωνίας των Πολιτών και παρά τις σχετικές δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα μας έναντι της Ε.Ε. Σε αυτή την κατεύθυνση είναι απαραίτητη η διεύρυνση του πεδίου προστασίας του Π.Δ. με τη σαφή συμπερίληψη του σεξουαλικού προσανατολισμού και της ταυτότητας φύλου. Απαραίτητη, επίσης, είναι και η προστασία των υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίοι αποτελούν επίσης ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα.

Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ) και η Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα – «Πλειάδες» καλούν για μία ακόμη φορά τις αρμόδιες αρχές να αποδώσουν ευθύνες, τόσο για τις αυθαίρετες «προσαγωγές» (στην πράξη κρατήσεις) τρανς ατόμων, κατόπιν στοχοποίησης τους στα πλαίσια «αστυνομικών επιχειρησιακών δράσεων», όσο και για την αστυνομική αυθαιρεσία σε βάρος της δικηγόρου Ηλέκτρας Κούτρα, καθώς επίσης να σεβαστούν τις διεθνείς και ευρωπαϊκές δεσμεύσεις της χώρας μας για την ανεξαρτησία της διερεύνησης, την καταπολέμηση του ρατσισμού και για λόγους σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου.

ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΙΕΜΦΥΛΙΚΏΝ (Σ.Υ.Δ.)

Ζαν Μωρεάς 17, Κουκάκι, Αθήνα, ΤΚ 11741

http://www.transgender-association.gr/

transgender.support.association@gmail.com

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ – «ΠΛΕΙΑΔΕΣ»

Βουλγαροκτόνου 42, Αθήνα, ΤΚ 11472

http://hellenicaction.blogspot.gr/

hellenicaction@gmail.com
electrakoutra@yahoo.gr

————

ΣΗΜ.1*:

Υπενθυμίζουμε ότι, εκτός των ερωτήσεων στη Βουλή, το θέμα προκάλεσε την άμεση ενεργοποίηση σύσσωμης της Κοινωνίας των Πολιτών (βλέπετε σχετικά κοινή δημόσια δήλωση 13 οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα

http://www.amnesty.org.gr/%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CE%B7-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%B1-%CE%B4%CE%B7%CE%BB%CF%89%CF%83%CE%B7-2 και όλων των ΛΟΑΔ οργανώσεων http://hellenicaction.blogspot.gr/2013/06/lgbt.html), αντίδραση – δελτίο τύπου του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης http://www.dsth.gr/web/guest/news/announcements?p_p_id=bs_news&p_p_action=0&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-2&p_p_col_pos=4&p_p_col_count=5&_bs_news_struts_action=%2Fext%2Fnews%2Fload&_bs_news_mainid=2121&_bs_news_loadaction=view&_bs_news_redirect=%2Fweb%2Fguest%2Fnews, επείγουσα έκκληση του Διεθνούς Παρατηρητηρίου ΟMCT-FIDH: http://www.omct.org/human-rights-defenders/urgent-interventions/greece/2013/06/d22270/?prn=1, έως και δελτίο τύπου του lgbti Intergroup του ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ (και σχετικές δηλώσεις Ευρωβουλευτών)

https://transgendersupportassociation.wordpress.com/2013/06/29/%CE%B4%CE%B5%CE%BB%CF%84%CE%B9%CE%BF-%CF%84%CF%85%CF%80%CE%BF%CF%85-%CF%84%CE%B7%CF%83-lgbt-intergroup-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%89%CF%80%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CE%BF/, ενώ, παράλληλα, απασχόλησε έντονα την Ελληνική, αλλά και τη διεθνή ειδησεογραφία.